- Uyuşturucuya Özendirme Suçu Ve Cezası TCK 190 Özendirme Yer Sağlama
Sosyal medyanın yaygınlaşması ile birlikte, uyuşturucuya özendirme suçu gündemde sıkça yer almaya başlamıştır. Uyuşturucuyu özendirme suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 190. maddesinde ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Uyuşturucuya özendirme suçu hakkındaki bilgileri aşağıda sizin için detaylı bir şekilde inceledik.
Uyuşturucuya Özendirme Suçu Nedir?
TCK 190’a göre, bu suç: Uyuşturucu ya da uyarıcı maddenin kullanılmasını teşvik etmek ve kolaylaştırmak olarak tanımlanır. Diğer bir deyişle, uyuşturucuya teşvik etmek bile kendi başına suç sayılır. Yani uyuşturucuya özendirme ifadesi bile tek başına suç olarak addediliyor.
Uyuşturucuya Özendirme Suç Unsurları Nelerdir?
Uyuşturucuya özendirme TCK 190’da suç ögeleri ve ceza yönünden net ve ayrıntılı olarak ifade edilmiştir.
Bu ögelerin neler olduğuna ayrıntılı olarak değinelim:
Malzeme ya da gereken donanımları sağlamak (TCK 190/1-a)
Uyarıcı veya uyuşturucu maddelerin kullanıma uygun hale getirilmesi için gerekli ekipman veya donanımların temini anlamına gelir. Bu madde, bu ekipmanların ya da malzemelerin ne olduğunu ayrıntılamamış, kullanılabilecek her türlü malzeme ve donanımı suç unsuru olarak kabul ederek genel bir açıklama yapmıştır. Örneğin bir cep telefonu bile bu malzemeler arasında sayılabilir.
Örneğin kokainin kullanımını kolaylaştıran sarma kağıdı da, kolaylaştırma ve kullanıma hazır hale getirme aracıdır.
Kullanıcılar için özel yer sağlamak (TCK 190/1-a)
Uyuşturucu kullanımını kolaylaştıran ve kanun güçlerinin suçu işleyenleri yakalamasını zorlaştıran yerleri kapsar. Örneğin bir kişinin, uyuşturucu kullanmak isteyen arkadaşına evinin anahtarını vermesi, kullanımı kolaylaştırma ve aynı zamanda özel alan sağlama suçunu oluşturur.
Uyuşturucu Kullananların Yakalanmasını Zorlaştırma (TCK 190/1-b)
Polis kuvvetlerine yakalanmamak için, suçun maddi delillerinin imha edilmesini kapsar. Ayrıca, uyuşturucu maddenin vücutta bıraktığı izleri yok eden çeşitli kimyasal maddelerin ve tıbbi yöntemlerin kullanılması da bu suç kapsamına girer.
Örneğin, uyuşturucu kullananların arkadaşlarını, bulundukları sokak başına gözcü olarak yerleştirmeleri bu suçun ögelerinden biridir.
Uyuşturucuya Özendirme Suçu (TCK 190/2)
Alenen özendirme , bu yasa maddesinde açıkça suç olarak tanımlanmıştır. Kişide uyuşturucu kullanımına, temin edimine ya da satışına yönelik arzu ve istek uyandırmak teşvik olarak tanımlanır. Uyuşturucuya özendirme suçu herhangi bir şekilde işlenebilir. Yani kavram oldukça geniştir. Örneğin YouTube gibi sosyal medya platformlarında bu konuda ima edilmesi bile suçtur.
Ya da çevresindeki arkadaşlarına “Tüm sıkıntılarından kurtulursun” gibi bir söz bile teşvik suçuna girer.
Özendirme suçu iki kişi arasında gerçekleşebileceği gibi, kamuya açık bir alanda ve herkesin duyabileceği bir ortamda da gerçekleşebilir.
Kullanma Yöntemleriyle İlgili Bilgi Verme (TCK 190/1-c)
Uyarıcı veya uyuşturucu maddenin kullanım amacıyla nasıl hazır duruma getirileceği konusunda bilgi verilmesini içerir. Ayrıca, nasıl kullanılacağı hakkında bilgi aktarmak da bu suçun işlenmesini ifade eder. Örneğin, vücuda nasıl enjekte edileceği veya kokain maddesinin nasıl çekileceği gibi bilgiler.
Uyuşturucu maddenin etkilerinin uzun süre devam etmesi için ne yapılması gerektiğine dair bilgi aktarımı da suç öğelerine örnek olarak sunulabilir. TCK 190 ile ilgili güncel ve detaylı mevzuata, TCK’nın resmi web sayfası üzerinden ulaşabilirsiniz.
Uyuşturucuya Özendirme Suçu Cezası Nedir?
Uyuşturucuya özendirme suçu kapsamında, uyuşturucu maddelerin teminini kolaylaştırma suçunu işleyen kişi veya kişiler, 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar (TCK Md. 190/1).
Suçu teşvik eden ve alenen yayın yapan kişiler, 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası alırlar.
Suçun işlenmesini kolaylaştıranların cezası ise yarı oranında artırılır. TCK Md. 190/3’de suçu kolaylaştıranlar: eczacılar, kimyagerler, veterinerler, laborantlar, hemşireler, ebeler, sağlık hizmeti verenler, diş hekimleri gibi özel olarak tanımlanmıştır.
Ancak, kanun bu suçu herkesin işleyebileceğini belirtmiştir.
Uyuşturucuya özendirme suçu işleyenlere ayrıca 1000 günden 10 bin güne kadar adli para cezası verilir.
Uyuşturucuya Özendirme Suçu Etkin Pişmanlık
Uyuşturucuya özendirme suçu işleyenler, etkin pişmanlık ile ilgili herhangi bir yasal düzenleme bulunmadığını unutmamalıdır.
Uyuşturucu ya da uyarıcı maddelerle ilgili etkin pişmanlık yasası, TCK’nın 192. Maddesinde düzenlenmiştir.
Ancak bu madde, teşvik suçlarını kapsamamaktadır..
İşlediği suç dolayısıyla gönüllü olarak pişman olan kişi, suç eyleminin ortaya çıkardığı olumsuzlukları giderebilir, olumlu davranışlarıyla adaletin sağlanmasına katkıda bulunabilir. Ancak, uyuşturucu suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanmaz.
Uyuşturucuya Özendirme Suçu Yargıtay Kararları
İlgili kanun kapsamında suçun sabit görülmesi halinde verilen kararlar, temyiz edilebilir ve nihai kararı Yargıtay verir.
Uyuşturucuya özendirme suçu Yargıtay kararları, aşağıda örnek olarak verilmiştir.
“T.C. YARGITAY 10. CEZA DAİRESİ
E. 2014/3508 K. 2014/4282 T. 2.6.2014
DAVA: Uyuşturucu Ticareti (TCK 188) ve Uyuşturucu Madde Kullanımını Kolaylaştırma Suçu (TCK 190)
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
KARAR: A-) Sanık … hakkında uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan verilen mahkûmiyet hükmünün incelenmesi:
Yargılama sürecindeki işlemlerin yasaya uygun olarak yapıldığı, delillerin gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, vicdanî kanının dosya içindeki belge ve bilgilerle uyumlu olarak kesin verilere dayandırıldığı, eylemlerin sanık tarafından gerçekleştirildiğinin saptandığı, eylemlere uyan suç tipi ile yaptırımların doğru biçimde belirlendiği anlaşıldığından; sanık müdafiinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, hükmün ONANMASINA,
B-) Sanık … hakkında uyuşturucu madde kullanılmasını kolaylaştırmak için özel yer sağlama suçundan verilen mahkûmiyet hükmünün incelenmesi:
Yapılan duruşmaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin yargılama sonuçlarına uygun şekilde oluşan inanç ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre, diğer temyiz itirazlarının reddine, ancak;
Hükmün gerekçesinde sanığın eyleminin, uyuşturucu madde kullanılmasını kolaylaştırmak için özel yer sağlama olarak kabul edilmesine rağmen gerekçede ve hüküm fıkrasında uygulama maddesi olarak TCK 190/1-a maddesi yerine, TCK 191/1-a maddesinin gösterilmesi,
SONUÇ: Yasaya aykırı, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu sebeple yerinde olduğundan, 1412 Sayılı CMUK’nın 321. maddesi gereğince hükmün BOZULMASINA; ancak bu aykırılığın yeniden duruşma yapılmaksızın aynı Kanun’un 322. maddesi gereğince düzeltilmesi mümkün bulunduğundan; gerekçeli kararın 7. sayfasında ve hüküm fıkrasının 3. bölümünün b bendinin 1. paragrafında yer alan, “TCK 191/1-a” ibaresi çıkarılarak yerlerine “TCK 190/1-a” ibaresinin yazılması suretiyle, hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 02.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”
Yaşadığı Alanda Uyuşturucu Madde Kullandırma ile İlgili Yargıtay Kararı
İhbar üzerine olay yerine gelen polis memurları, sanığın evinde ikamet ettiği arkadaşları ile birlikte uyuşturucu madde kullandıklarına dair şüphelenmişler ve evde arama yapmışlardır. Usulüne göre yapılan aramalarda evde 2,6 gram ve sanığın üzerinde 0,8 gram Hint keneviri ele geçirilmiştir. Sanıklar ve tanıklar birlikte uyuşturucu kullandıklarını beyan etmişlerdir. Sanığın arkadaşlarıyla birlikte kendi evinde uyuşturucu kullandığı, dolayısıyla uyuşturucuya özendirme suçu işlemediği, bu suçun malzeme sağlamak ya da özel yer ve donanım temin etmek olarak değerlendirilemeyeceği açıktır. Suçun unsurları oluşmadığı gözlemlendiğinden dolayı, yazılı şekilde verilen mahkumiyet kararı bozmayı gerektirmiştir (Yargıtay 20. Ceza Dairesi – Karar: 2017/3794).
Sıkça Sorulan Sorular
Uyuşturucuya Özendirme Suçu Şikayet Süresi Ne Kadardır?
Bu suç, şikayete tabi suçlar arasında yer almaz. Suçun ihbar edilmesi ve tespit edilmesi durumunda, zamanaşımı süresi saklı kalmak kaydıyla her zaman soruşturulabilir. Zamanaşımı süresi 15 yıldır. Kamu davası niteliğinde olduğu için, suç mağduru şikayetinden vazgeçse dahi, dava devam eder..
Uyuşturucuya Özendirme Suçunda Hangi Mahkeme Görevlidir?
Uyuşturucuya özendirme suçu, Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından görülür. Bu suçla ilgili davalara bakmakla görevli mahkeme, suçun işlendiği yerin Asliye Ceza Mahkemesidir.
İSTANBUL’DA UYUŞTURUCU AVUKATLIĞI: HUKUKİ UZMANLIK VE SORUMLULUKLAR
Uyuşturucu Özendirme suçu hakkında bir çok davaya bakan Avukat Denizhan Aktoprak’a ulaşmak için tıklayın +90 542 817 7636